Waar moeten we rekening mee houden om digitaal toegankelijk te zijn?

Hieronder een aantal aandachtspunten om rekening mee te houden :

1      Wettelijke kaders

Onderwijsinstellingen moeten wettelijk gezien voldoen aan de eis digitaal toegankelijk te zijn. Hieraan liggen verschillende wetgevingen ten grondslag. Deze zijn overzichtelijk op een rij gezet door Expertisecentrum inclusief onderwijs (ECIO) en gelden ook voor het PO en VO. https://ecio.nl/wettelijke-kaders-voor-toegankelijk-onderwijs/

Wat moet je weten: https://www.digitoegankelijk.nl/sites/default/files/2020-04/Digitale-Toegankelijkheid-In-Jouw-Organisatie.pdf

Programma van Eisen Leermiddelenketen: https://www.pianoo.nl/nl/document/16074/programma-van-eisen-leermiddelenketen. In het bijzonder hoofdstuk 3.2. artikel 11.7

2      Voordelen van een goed inkoopbeleid

Aangezien de onderwijsinstelling moet voldoen aan de eis digitaal toegankelijk te zijn, adviseert Stichting Toegankelijke Informatie (STI) bij de inkoop van nieuwe lesmethodes dat erop gelet wordt of deze voldoen aan het programma van eisen hoofdstuk 3.2 artikel 11.7. Het is de verantwoordelijkheid van de leverancier en het scheelt de onderwijsinstelling veel werk te voldoen aan de wettelijke eis, wanneer de leverancier de content/het product digitaal toegankelijk levert. 

3      Praktische implicaties wanneer content niet digitaal toegankelijk is

Wanneer content niet digitaal toegankelijk is, heeft dit een negatieve impact voor een grote groep leerlingen (o.a. leerlingen met dyslexie, een visuele beperking, taalontwikkelingsstoornis (TOS) etc.). Zij zijn dan niet in staat de inhoud van het lesmateriaal of de toets op een gelijkwaardige manier te verwerken. Ze zullen hier bijvoorbeeld onevenredig veel tijd, inspanning of hulp van derden voor nodig hebben. Dit ondermijnt de zelfstandigheid, competentiebeleving en het gevoel erbij te horen, wat weer een grote impact kan hebben op het welbevinden. 

4      De auteurswet

Stichting Toegankelijke Informatie heeft deskundig advies ingewonnen over de rechtspositie van Stichting TI en van scholen die schoolboeken digitaal geschikt maken voor dyslexiesoftware. Art. 15i Auteurswet (de zogenaamde ‘gehandicaptenexceptie’) laat het zonder toestemming van de auteursrechthebbenden verveelvoudigen of openbaar maken van auteursrechtelijke beschermde werken onder bepaalde condities toe. Een school die schoolboeken scant en bewerkt om ze geschikt te maken voor gebruik met dyslexiesoftware (bestanden in aangepaste leesvorm) kan zich beroepen op art. 15i Auteurswet. Meer informatie

5      Voorkomen van misbruik

Stichting Toegankelijke Informatie wil voorkomen dat misbruik wordt gemaakt van de bestanden. We hanteren daarom vier voorwaarden waaronder geleverd wordt:

  1. Scholen tekenen een overeenkomst met Stichting Toegankelijke Informatie voor het gebruik van de aangepaste schoolboeken, toetsten en lesmateriaal
  2. De scholen onderschrijven de algemene voorwaarden voordat ze kunnen bestellen en houden zich daaraan.
  3. In de bestanden is een auteursrechtelijke waarschuwing opgenomen
  4. In de bestanden is een onzichtbaar kenmerk opgenomen waardoor het bestand altijd te herleiden is naar de onderwijsorganisatie die het besteld heeft.

6      Waar verder op te letten?

  • De beschikbaarheid en inkoop van een digitale variant van de lesmethodes die volledig digitaal toegankelijk zijn voor gebruik met elke door de leerling gekozen software. Bijvoorbeeld: een vooraf ingebouwde voorleesfunctie volstaat niet altijd; veel leerlingen hebben specifiekere of uitgebreidere software nodig. Zie ook onze kwaliteit.
  • De beschikbaarheid van een digitaal toegankelijk bestand van een ‘papieren’ lesmethode via Stichting Toegankelijke Informatie of Dedicon.
  • Let er op dat een digitale variant, niet altijd een digitaal toegankelijke variant is. Test de software die uw leerlingen nodig hebben op correcte en volledige werking en vraag de leverancier naar een toegankelijkheidscertificaat.